Yapılan araştırmalarda ülkemizde her üç çocuktan biri hayatında en az bir kere tacize uğruyor. Yaşadığımız bu durum karşısında çocuk mahremiyeti muazzam önemini tekrar tekrar hatırlamak gerektiğini ifade etmeliyim. Peki çocuklarımıza mahremiyeti öğreteceğiz ama nereden başlayacağız?
Öncelik her zaman kendimizi fark ederek başlar!
- Bizimki biraz yabani! Hiç öptürmez kendini!
- Amcanın kucağına otursana!
- Ayıp hiç teyzeye hayır denilir mi?
- Hadi oğlum yap şu çimlere çişini!
- Benim seni giydirmem gerek!
- Şurada çıkarırız üstünü kimse görmez!
Bu cümleler geçmişten bugüne hala azımsanacak kadar çoklukta kulağımıza gelen kalıp cümlelerdir. Öncelikle bir çocuğun kendini koruyabilmesi, bir çocuğun dürtü kontrolüne sahip olup sağlıklı yetişebilmesi ev içindeki ebeveynlerin sağlıklı ilişkiler kurabilmesi ile başlar. Evin içindeki cinsel kimlik rollerinin dağılımı, kadına ve erkeğe yüklenen anlam ve yetiştirme biçimlerimizdeki farklılıklar ile birlikte çocuklara karşı tutum ve davranışlarımızın, sarf ettiğimiz cümlelerin öncelikle bizler farkına varmalıyız.
Bir evde kadın hem çalışıp hem ev işleri ve evin sorumlulukları ile baş ederken, erkeğin ev içindeki ortak yaşam alanındaki sorumlulukları paylaşma durumunu bile “eşe yardım” olarak isimlendirirken daha evin içinde sorumluluk dağılımında bile kadın ve erkek farkını çocuklarımıza temelden öğretmiş oluyoruz.
Ev içinde bir erkek çocuğu çok daha serbest, çıplak dolaşırken bir kız çocuğunu doğduğundan itibaren kontrol etmeye meyilli olmamız genetik kodlarımıza kadar işlenmiş bir mirastır.
Çocuklarımız arasında bir erkek çocuğunun bebek ile oynaması ebeveynler arasında büyük endişe yaratırken bir kız çocuğunu gereğinden fazla hassas, narin yetiştirme meyilimiz olduğundan da bahsetmeliyim.
Bunu söylemekten çok rahatsız olsam da çocukların ilk olarak biz yetişkinler farkına varmadan mahremiyetlerini ihlal ediyoruz.
Bir bebeği ve bir çocuğu kendi hayatı ile ilgili seçim yaparken yetersiz, eksik ve beceriksiz olduğunu düşünüyoruz değil mi?
Çocuk işte ne kadar sağlıklı kararlar alabilir ki?
AMA BİLİYOR MUSUNUZ?
Çocuğunuz kendi bedeni ve kendi hayatı ile ilgili seçimlerinde özgür olmalıdır.
Ancak mahremiyetini korumayı ve başkasının mahremiyetine de saygı duymayı bu koşulda öğrenebilir.
ÇOCUĞUN MAHREMİYETİNİ NEREDE İHLAL EDİYORUZ.
Kendi bedeni ve kendi hayatı ile ilgili aldığı kararların bütününde onun mahremiyetini ihlal ediyoruz.
Mesela beslenme;
Bebeğiniz doyduğunda emmeyi bırakır. Kaşığı reddeder. Bir çocuk beslenmek istemediğinde istemediğini kafasını sallayarak da olsa belli eder. Eğer ısrar etmeye devam ederseniz mahremiyetini ihlal edersiniz.
Mesela çocuğunuza ait her şeye karıştığınız zaman;
Çocuğunuzun odası ve oyuncakları ona aittir. Bu oyuncakları ondan izinsiz vermemelisiniz.
Çocuğunuzun odası ona aittir. Orayı kirletiyor diye hesabını sorduğunuz zaman, o oda onun mahrem alanıyken müdahalenizle herkese ait oluyor.
Çocuğunuz kıyafetlerini kendi seçmeli çünkü bedenini tanırken en çok ihtiyacı olan şey deneyimdir. Deneme ve yanılma
Bu öğrenme sürecine müdahale etmeniz mahremiyetine müdahaledir.
Çocuğunuzu odasına kapısını tıklayarak giriyor musunuz?
Orası ona ait ve kendi izni olmadan girildiğinde mahremiyetine girmiş olmuyor muyuz?
Peki oyuncakları sırf misafir oyalansın diye zorla paylaştırmak çocuğun sınırlarını ihlal etmek olmuyor mu?
Çocuğunuzu severken özel bölgelerine dokunmamalısınız. Burada cinsiyetin bir önemi var mı?
Çocuğunuzu dudaktan öpüyor musunuz?
Bu sizi göre sevgi gösterisiyken çocuğa kendini nasıl hissettiriyor?
Çocuğun giyinirken, tuvaletini yaparken, ya da senin görmeni istemediği her an kafanı çevirebiliyor musun? Ona izin verebiliyor musun?
Yoksa arkasından bakıyor musun?
Çocuğunuz bir tanıdığına ya da yakınınıza itiraz ettiği zaman, yanına gitmediği zaman ya da kötü davrandığı zaman hemen çocuğunuza müdahale etmek ve duygularını yanlış da olsa ifade etmesine engel olmanız mahremiyetinin ihlalidir.
Bırakın çocuklar iyi ya da kötü duygularını yanlış yapa yapa ifade etsinler.
Bırakın çocuklar kendi hayatları ile ilgili odalarını, oyuncaklarını nasıl kullanacaklarına, ne seçeceğine ve neyi paylaşıp paylaşmayacağına kendileri karar versinler.
Biz istediğimiz zaman değil çocuğumuz izin verdiği kadar ve bize izin verdiği zaman ona dokunalım.
Hayat evde başlar! mahremiyette evde başlar…
Gözde ERDOĞAN ŞAHENK