Anne babaların hayatlarında en önemli varlıkları olan çocuklarına karşı olan yaklaşımlarda zaman zaman birçok farklı problemler meydana gelebiliyor. Bunlardan bir de baş etmekte zorlandıkları davranışlara karşı onlara olan sevgimizi kullanmak. Ebeveynlerin her koşulda çocuklarının yanında olması ve onları desteklemesi çok önemlidir. Fakat yaşanılan problem durumda var olan otorite boşluğunu kapatmakta zorlanan ebeveyn çocuğun yaptığı ya da yapabileceği davranışa karşı koşul sunmayı da tercih edebiliyor. Bu iletişimde koşul öne sürme her ne kadar anlık çözümü getirse bile sunulan koşul maddesel bir isteğin yanı sıra çoğu zaman temelde güven ilişkisini zedeleyebilecek “bunu yaparsan seni sevmem” cümlesine kadar da gidebiliyor. Bu çocukta basit bir davranış kontrolünü sağladığını varsaydığımızda bu tehdide ya da koşula sıklıkla maruz kalan çocuklarda ciddi bir güven sorununa neden olmakta, çocuk yaptığı herhangi bir davranışta da anne babayı kaybedeceği korkusunu yaşamaktadır.
Çocuğun dünyasını anne babası ve yakın çevresi oluşturmaktır. Bu açıdan bakıldığında hayatını kapsayan ve onun hayata karşı duruşunu belirleyecek, anne babasıyla olan ilişki onun dünyaya bakış açısını ve hayatında karşılaşabileceği ilişki ve iletişimlerini nasıl kuracağını gösterir. Çocuğunuza koşul sunmak bir açıdan hayatı anlaması için önemli olsa da bu koşul onunla aranızdaki güven ve sevgi bağını kullanarak olmamalıdır. Çocuklarda olumlu davranışları ya da bir beceriyi öğretmek için onu güdülemek ve motivasyonunu arttırmak için onu mutlu edebilecek ödüller kullanabilirsiniz. İstenmeyen davranışlarında ise onun sevdiği bir nesneden uzak tutabilirsiniz fakat onu mahrum ettiğiniz şeyin sizin sevginiz olması, çocuğunuzda bir tutarsızlığa yol açabilir. Çocuk bu noktada sevginizi kaybetmek adına bir kaygı duyabilir. Bu durum ile sürekli karşılaşan çocuklarda ise sevgi kelimesine yüklenen anlamda bir duyarsızlaşma gözlemlenmektedir. Her iki durum ise uzun vadede çocukların hayata karşı kaygı duymalarına ya da kötü olana karşı duyarsızlaşmalarına neden olabilir.
Çocuğunuz ile olan ilişkinizin güven ve sevgi temeli üzerine kurulması çocuğunuzun hayata karşı duruşu, karşılaştığı problem durumlarla baş edebilmeyi öğrenmesi, benlik saygısı ve özgüveninin gelişimi için çok önemlidir. Bunun için ailelerin yapması gereken bazı noktalar ise;
Çocuğunuza Kaybetme Korkusunu Yaşatmayın!
Çocuğunuzun her doğru ya da yanlış davranışında onun yanında olduğunuzu ve sizin sevginizi kaybetmeyeceğini bilmesi çok önemlidir.
Sınırlarınızın Derecesi Önemlidir!
Çocuğunuzun sınırları tabii olacaktır. Anne baba olarak sınırları belirlemeniz çocuğunuzun gelişimi içinde önemlidir. Fakat uygulayacağınız sınırlar ne çocuğunuzun benlik gelişimini engelleyecek kadar katı ne de istediği her şeye hemen ve koşulsuz ulaşabileceğini düşünecek kadar geniş olmalıdır.
Küçük Kayıplar Çocuğunuzu Güçlendirir!
İstemediğiniz bir durum ile karşılaştığınızda çocuğunuzun ilgi duyduğu bir şeyden onu kısa süreli mahrum edebilirsiniz. Bu onun sınırları öğrenmesi için önemlidir. Bu mahrumiyet ise çok uzun tutulmamalı ve çok sert ve katı olmamalıdır.
Çocuğunuz Özür Dilediğinde Kabul Edin!
Çocuğunuz sizden özür dilediğinde hemen kabul etmelisiniz. Çocuğunuz yaptığı davranıştan pişman olup sizin gönlünüzü almak istediğinde ona karşı olacak tepkiniz çok önemlidir. Çocuğunuzun özrünü kabul etmeli ve küskünlüğü devam ettirmemelisiniz. Bu noktada küslüğü devam ettirmeniz kaygıyı arttırır ve aranızdaki güven ilişkisini zedeleyebilir.
Çocuğunuza Karşı Ebeveyn Kimliğinizi Kullanmayın!
Çocuğunuzun bir davranışı yapmasını istediğinizde sevginiz ya da anne/baba kimliğinizi kullanmayın. Örneğin; “akşam yemeğini yemezsen seni sevmem” yerine “akşam yemeğini yemediğinde televizyonu izleyemeyiz” gibi vazgeçmek istemeyeceği fakat ona sunulmadığında pişmanlık duyabileceği bir durum yaratmanız çocuğunuzun davranışını kontrol altına almanızı sağlayabilecektir.
Mola Zamanınız Olmalı!
Tahammül edemediğiniz ya da kontrol altına alamadığınız durumlar ile karşılaştığınızda bağırmak ya da tartışmak yerine çocuğunuza ve kendinize sakin olmanız için mola zamanı tanıyın.
Çocuğunuzun Kendini İfade Etmesine İzin Verin!
Yapılması gerektiğine inandığınız ve çocuklarımızın doğru davranışları yapmasını isterken farkında olmadan onlara birçok şeyi dikte ederiz. Bazı zamanlar onların kendini ifade etmesine izin bile vermeyebiliriz. Bu nedenle onların kendilerini ifade etmesine izin verin. Eğer çocuğunuz kendini ifade etmekte zorlanıyor ise onu mutlaka kendini ifade etmesi için destekleyin.
Özetle, çocuklarımızın sağlıklı bir birey olarak hayatlarını devam ettirmeleri her ebeveyn için çok önemlidir. Çocuklarımızın ise her koşulda anne babasının yanında olduğunu ve onu sevdiğinizi bilmesi bu durumun ise değişmeyeceğinin güveni onun hayatında sağlıklı adımlar atmasını olumlu yönde etkileyecektir. Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki hatalar doğruyu öğrenmemiz için yaptığımız deneyimlerin bütündür.
Gözde ERDOĞAN ŞAHENK
コメント